Opiniestuk: 'Inclusie: een droom of werkelijkheid?'

Inleiding

Iedereen kon onlangs in de media het schrijnende verhaal lezen van het jonge voetballertje dat door het clubbestuur geweigerd was om nog verder te komen meevoetballen omdat hij gehandicapt was.

Het laten integreren van de gehandicapte medemens in het normale dagelijkse leven van de niet-gehandicapten noemt men met een geleerde term inclusie.

In plaats van deze beperkte mensen onder te brengen in speciale structuren zoals beschermde werkplaatsen en bijzondere scholen dient men volgens deze maatschappelijke strekking deze personen te integreren in de gewone structuren en niet in aparte hokjes te duwen waardoor je hun beperking nog eens gaat accentueren.

De vraag is uiteraard: werkt dit?

Enkele bedenkingen

Als oud (gediplomeerd) jeugdtrainer ken ik toevallig dit wereldje nogal goed en dan zeker wat de provinciale afdelingen betreft.

Het is de wereld waar veel ouders staan te roepen en krijsen op hun kleine alsof hun leven ervan hangt. De vader is doorgaans een oud-speler die in zijn jongere jaren nooit is doorgebroken en hoopt dat zijn kind nu deze droom zal waarmaken, de moeder weet doorgaans niet veel meer van het spelletje dan dat de bal rond is.

De kleine daarentegen, die is zo met het spel bezig dat hij dat allemaal niet hoort of, in het beste geval, zich afvraagt wat die daar allemaal aan het roepen zijn.

Het probleem is nu dat het hier om een relatief moeilijke sport gaat: men dient er motorisch goed voor ontwikkeld te zijn en een uitstekende voet-oog coördinatie voor te ontwikkelen.

Om dit te bereiken zal de jeugdtrainer iedere training aangepaste oefeningen uitwerken. En hier begint het probleem.

Immers, in deze oefeningen zit een opbouw. Ze worden moeilijker naarmate de kinderen ouder worden en meer behendig. Echter om niemand uit te sluiten zal de trainer er zorg voor dragen dat iedereen de oefeningen kan uitvoeren. Concreet betekent dit dat ze zullen aangepast zijn aan het niveau van de zwakste schakel.

Je ziet het natuurlijk al gebeuren: de vaders die het spelletje toch wel wat kennen zien dat, door de aanwezigheid van het gehandicapte kind, hun kinderen oefeningetjes krijgen die ver onder hun niveau zijn en bovendien, stel u voor, moet hun kind soms op de bank zitten omdat het gehandicapte spelertje uiteraard ook recht op spelen heeft waardoor de ploeg regelmatig verliest want ze spelen met een man minder. 

Binnen de kortste keren (hier heeft het een half seizoen geduurd wat nog lang is) is er ambras en wordt er geklaagd bij het bestuur.

De vraag is dan hoe een bestuur van een provinciale voetbalclub hier moet op reageren.

Hun keuze is vrij eenvoudig: 

  • ofwel nemen zij het op voor hun gehandicapte clublid en kan deze gewoon blijven verder spelen
  • ofwel vragen zij beleefd aan het clublid om te stoppen met voetballen 
Laat ons eens zien wat er in de beide gevallen gebeurt:

1. Het bestuur steunt het gehandicapte clublid.

Het gevolg is dat andere spelertjes en zekere de betere, op initiatief van hun ouders, zullen afhaken en naar een andere ploeg trekken. De minste zullen overblijven waardoor er niet meer gewonnen wordt, de motivatie zal verdwijnen en de spelers zullen hun goesting verliezen in het spelletje en stoppen.
Hierdoor verkleint ook het contingent dat gaat doorstromen en wordt de kans dat je op termijn nog genoeg spelers overhoudt voor uw latere samenstellingen kleiner. Ieder jaar zijn er immers spelers die afhaken.

2. Het bestuur vraagt het gehandicapt kind om te stoppen.

Tegenwoordig is het bon ton om dan naar de media te stappen en dit grote onrecht te gaan aanklagen.
Uiteraard springen deze hier, in tijden van nieuwsarmoede, op alsof het land op springen staat.

De vraag is echter: Is dat kind hier nu beter van geworden?

Daarom eerst even een paar feiten uit het echte leven:

  • een directeur van een beschermde instelling vertelde mij onlangs dat 15 van zijn beste mensen geprobeerd hadden om in de privé aan het werk te gaan. Allemaal, ik herhaal even: allemaal, waren ze na een paar maanden ontslagen omdat ze om diverse reden niet voldeden
  • een vriend die verstandelijk beperkt is en die ook reeds verschillende pogingen ondernomen heeft om mee te draaien in het reguliere circuit heeft reeds 4 zelfmoordpogingen achter de rug nadat hij vaststelde dat hij niet werd aanvaard of het werk niet aankon
Laat ons nu even terug gaan naar ons voetbalspelertje. 

Het feit dat zijn ouders hem lieten aansluiten betekent dat zijn beperking niet groot was, vermoed ik. Hoe je het ook draait of keert, toch zal hij het zwakste element uit de ploeg zijn geweest en, jonge kinderen kennende, zullen er een paar hem dit wel af en toe goed op zijn neus gedrukt hebben. Plezant nietwaar?

Waarom lieten deze ouders hem niet voetballen bij een G-sportclub die hiervoor speciaal opgeleide trainers hebben en waar hij zich kan ontplooien in zijn eigen milieu. Is het omdat de ouders het niet aankunnen van te moeten toegeven dat hun kind anders is?

Mij lijkt het nog altijd voor een kind veel plezanter te zijn van bij de beste te horen bij zijn soortgenoten dan de slechtste te zijn van een groep die hem toch niet graag heeft.

Noteer trouwens dat je niet moet gehandicapt zijn om uit de club gezet te worden. Bij veel ploegen, zelfs op provinciaal niveau, zijn er in januari evaluatiedagen waarbij de spelers beoordeeld worden en diegene waarvoor er geen toekomst in het voetbal of in de club wordt gezien, worden dan vriendelijk verzocht om niet meer te komen. Dit is heel gebruikelijk.

Moesten al deze ouders naar de media stappen er zou geen papier genoeg zijn om het allemaal te drukken.

Besluit

Vraag is dus of de ouders er wel verstandig aan gedaan hebben om dit allemaal op te blazen en uit te vergroten door dit in de media te gaan zetten.

Met een klein beetje realiteitszin hadden ze toch moeten beseffen dat dit zich ooit tegen hun kind zou keren.

De vraag is dan ook of inclusie realistisch is of enkel een academische droom?

Hierbij is het nuttig van nog even op te merken wat het grote verschil is tussen een beschermde werkplaats en de privésector:

  • In een beschermde werkplaats gaat men na wat de beperkte persoon kan en zoekt of creëert men een werk dat bij hem of haar past
  • In de privé is er een bepaald werk en men gaat na wie er het best voldoet om dit werk te doen
Dit is toch wel een immens verschil in benadering.

Zeggen wij nu dat inclusie een droom is? Helemaal niet, maar het zal met de nodige realiteitszin moeten toegepast worden en er moeten voor zorgen dat ouders geen valse verwachtingen gaan beginnen creëren.

Wij mogen nooit vergeten dat het het (verstandelijk) beperkte kind is dat centraal staat en dat op de eerste plaats komt. De manier waarop we dit kind een gelukkige toekomst geven, of dit nu via inclusie of via beschermde werkplaats is, blijft dat niet om het even?
Deze laatste zijn slechts technieken, omstandigheden die wij creëren.

Bij sommigen komen ze echter op de eerste plaats en moet het kind maar volgen. Dergelijke aanpak leidt tot drama's zoals ik hoger heb beschreven.

 

Reageer
En utilisant ce site, vous acceptez l'utilisation de cookies. Les cookies peuvent être gérés dans votre navigateur ou les paramètres de l'appareil.